Сіздің кішкентайыңызға 10 ай: маңызды жас
Сіздің сәбиіңіз дүниеге келген сәттен бастап тура 10 ай өтті. Сіз қазірдің өзінде күн тәртібіне үйреніп үлгердіңіз және сіз баланың әрбір жаңа ашылуына, сөзіне, қимылына тамсана бастадыңыз. Ол қалай өсуде, қазірдің өзінде не істей алады, қалай ұйықтап, тамақтанады — әрі қарай айтамыз.
Физикалық даму
Сіздің кішкентайыңыз тез өседі және салмақ қосуда. Өткен айда сіздің балаңыздың салмағы өсті және қазір 7,5 кг бастап 9,9 кг дейінгі салмаққа жетті. Сәби өседі, созылады және оның 10 айдағы денесінің ұзындығы 70,9 см бастап 74,8 см дейін болуы мүмкін. Қазір ай сайын сіздің кішкентайыңыздың денесінің ұзындығы шамамен 1 см-ге артады1.
Жүйке-психикалық даму
Сәбиіңіздің мінез-құлқындағы қызықты өзгерістерді байқауға болады. Ол өсіп келеді, онда мінез-құлықтың еліктеу сипатын дамиды, қарапайым әрекеттерді орындайды.
Анасының көмекшісі.
Өз бетінше және өтініш бойынша бала үйренген әрекеттерді орындайды: ашады, жабады, шығарады, ақтарады. "Бер" өтініші бойынша таныс заттарды табады және береді.
Қозғалыс белсенділігі
Сіздің балаңыз әрі қарай белсенді қозғалады, жорғалайды және мүмкін қолдаумен жүреді. 10 айлық сәби тек жақсы отырып, тіреусіз тұрып қана қоймайды, сонымен қатар тепе-теңдікті бірнеше секунд ұстай отырып, отыра алады.
Мүмкін, сіздің сәбиіңіз алғашқы қадамдарын өз бетінше дәл қазір немесе 12 айлығында жасауы мүмкін, өйткені көптеген балалар дәл осы жаста жүре бастайды. Алайда, алғашқы қадамдарды орындау уақыты әр балада әртүрлі болады.
10 айлығына дейін сіздің сәбиіңіз бірнеше заттармен күрделі қимылдар жасап, ересектердің қимылдарына еліктей алады. Егер сіз балаға бейтаныс адамдарды үйге шақырған болсаңыз, онда сіз оның түрінен сақтықты байқай аласыз.
Сондай-ақ, сәби сіз олардың аттарын айтқан кезде, заттарды көрсете алады, заттарды көзбен қадағалай алады.
Эмоциялар
Сіздің кішкентайыңыз эмоционалды бола бастайды. Бұл әсіресе бейтаныс адамдар көп болатын жерлердегі серуендеу кезінде байқалады.
Тамақтану
Сәби анасының сүтімен қоректенуді жалғастырады және сонымен бірге ересектермен бірге күні бойы тамақтануға қатысады.
Он айлығындағы нәрестенің мәзірі, бір ай бұрын болған өнімдер жиынтығымен бірдей. Дегенмен, бұл өнімдердің үйлесімі өте әртүрлі болуы мүмкін, яғни, сіздің көмегіңізбен бала барлық жаңа дәмдерді көре алады.
Бұл жаста сәби шайнау дағдыларын игеруді жалғастырады және асүй құралдарын қолдануды үйренеді. Баланың 10 айлығында тамақтандыру әр түрлі консистенциялы тағамдарды қамтуы керек: толығымен ұнтақталған тағамдарды басқа консистенциялы тағамдар — жұмсақ кесектер алмастырады. Сәбиге майсыз сиыр етінің, шошқа етінің, балықтың, құс етінің, бауырдың жақсы қайнатылған және майдалап туралған бөліктерін беруге болады. Бұршақ дақылдарын қайнатқан жөн және балаға қабықшасын алып, жақсылап ұнтақтап беру керек. Аспаздық өңдеуден өткен жемістер мен көкөністерді беруге болады. Баланың рационына макарон және жарма өнімдерін қосуға рұқсат етіледі.
Маңызды!
10 айлық сәбиге сиыр, ешкі немесе қой сүтін, тәтті газдалған сусындарды, тәттілерді беру ұсынылмайды.
Балаларға бейімделген ашытылған сүт өнімдері, өнеркәсіптік өндірістен ботқа, піспенан рұқсат етіледі2.
Су ішу тәртібі
9-12 айдағы балаға қайнатылған су, қантсыз шырындар мен компоттар беруге болады3. Тамақтану арасында немесе тамақтану кезінде балаға су ұсыну керек.
Маңызды!
Піскен маусымдық көкөністерден жаңа сығылған шырындарды балаға сумен сұйылту арқылы беруге болады. Тіс дәрігерлері баланың тістерінде тіс жегісінің пайда болу ықтималдығын азайтуға осылайша кеңес береді4.
Күн тәртібі
10 айлық баланың ұйқысының орташа тәуліктік қажеттілігі - 13,5-14 сағат.
Жас ерекшеліктері
Күн сайын сіздің балаңыз көптеген жаңа жаңалықтар ашады. 10 айлығында кішкентайға ұрыспау, оған жаңа жаңалықтар ашуға тыйым салмау маңызды. Егер сәби қауіпті бөлмеге кіріп кетсе, онда оның назарын қызықты ойынмен аудару қажет, содан кейін оны бөлмеден шығару керек5. Балаңызға қолдау көрсетіңіз, өйткені олар үшін сіздің қолдауыңыз күн сайын маңызды бола түсуде.
- А. А. Козловский, Е. О. Лопатенко. Показатели физического развития детей первого года жизни города Гомеля в зависимости от вида вскармливания. С. 3, 4.
- Кормление и питание грудных детей и детей раннего возраста. UNICEF. Региональные публикации ВОЗ, Европейская серия №87. С. 225.
- Г. Абуова. Рецептурная книга. Практическое пособие для родителей по питанию детей 6 месяцев - 2 года. UNICEF. С. 29.
- Г. Абуова. Рецептурная книга. Практическое пособие для родителей по питанию детей 6 месяцев - 2 года. UNICEF. С. 22.
- Ж. В. Цареградская. Ребенок от зачатия до года. С. 177, 178.