Жүктіліктің 13 аптасы: болашақ ананың ағзасына не болып жатыр?
Қазір нәресте өсіп, жетілуде, ал оның кішкентай денесінің барлық негізгі жүйелерін қалыптастыру аяқталды.
13-ші аптада жүктіліктің алғашқы триместрі аяқталады. Болашақ ананың ағзасы ол үшін жаңа жағдайға біртіндеп бейімделеді, токсикоз біртіндеп аяқталады. Болашақ аналардың көпшілігі үшін жүктіліктің бірінші триместрінің аяқталуы - сәбиді күтудегі жақсы сезім, тыныштық, тамаша көңіл-күй уақыты.
Маңызды
Егер токсикоз жүктіліктің 12-13 аптасында бірінші триместрдің соңында-екінші триместрдің басында тоқтатылмаса - алаңдамаңыз, бұл құбылыс та норма шегінде болады. Мұндай жағдай бір-екі аптадан кейін өтуі мүмкін. Егер бұл жөнінде қатты алаңдасаңыз, дәрігеріңізбен кеңесуге болады
13-ші аптада жатыр ішек-қарынға қысым жасай бастайды, бұл іштің кебуіне және іштің қатуына әкелуі мүмкін.
Дененің салмағы артады, себебі бала өседі, ал сіздің денеңіз осыған бейімделуге тырысады. Дене салмағының артуы аяқта ауырлықтың пайда болуына, тез шаршауға әкелуі мүмкін.
Болашақ аналар жоспарлы УДЗ әдетте сәл ерте өтеді - 11-13 аптада, бірақ, егер сіз әлі өтпесеңіз - 13-ші апта өте жақсы уақыт. 13-ші аптада УДЗ-да дәрігер жүктілік мерзімін және сәбидің дүниеге келу болжамды күнін нақтылап, ұрықтың мөлшерін анықтап, оның ағзаларының дамуын бағалай алады.
Кеңестер:
- Тыныштықты сақтауға тырысыңыз;
- Жеткілікті мөлшерде су ішіңіз (бірінші тағамдардың сұйықтығын қоса алғанда 1,5-2 л), дұрыс тамақтану режимін сақтаңыз;
- Жартылай шикі стейктарды, көгерген ірімшікті, сұйық сары жұмыртқаны, суши және басқа да ықтимал улы өнімдерді алып тастаңыз;
- Аздаған лимон шырыны қосылған су және оянғаннан кейін жеңіл таңғы ас - токсикозды жеңуге көмектеседі;
- Жүкті әйелдерге арналған дәрумендер кешенін қабылдау қажеттілігі туралы дәрігермен кеңесіңіз.
Бұл кезеңде сәбиді күтудің нормасы жыныс жолдарынан мөлдір түсті, күшті емес бөлінділер болып саналады. Бел және іште сіз аздап ауырсынуды сезінуіңіз мүмкін. Егер қанды бөлінділер пайда болса немесе алаңдаушылық тудыратын кез келген белгілер болса, кеңес алу үшін дәрігерге хабарласыңыз.
Сіздің кескініңіз бірте-бірте өзгеріп отырады, қарын айқын байқалады, салмақта үстеме сезіледі.
Жүктілік кезіндегі салмақ жинау тақырыбы - көптеген болашақ аналар үшін маңызды мәселелердің бірі. Қатты токсикоз немесе диета кезінде артық үстеме туралы, сондай-ақ салмағын жоғалту туралы сұрақтар туындайды.
Жүктілікке дейінгі қалыпты салмағы бар әйел бала күткен кезде орташа есеппен 10-13 килограмм қосуы мүмкін. Егер әйел жүктілігіне дейін арықтылығымен ерекшеленсе, онда ол жүктілік кезінде 15 килограмға дейін қосуы мүмкін. Егер болашақ ананың жүктілігіне дейін артық салмағы болса, онда дәрігер оған арнайы диета жазуы мүмкін, соның арқасында бала қалыпты өседі, ал анасының салмағын көбейту физиологиялық болады [2].
Қабылданатын тамақтың мөлшері де, сапасы да маңызды теңдестірілген рацион дене салмағының патологиялық қосылуын болдырмауға, сондай-ақ ас қорытудың бұзылу мүмкіндігін толық дерлік болдырмауға мүмкіндік береді. Бірінші триместрде екінші және үшінші триместрмен салыстырғанда болашақ ананың дене салмағы ең аз, себебі жүктілікке дейінгі қалыпты дене салмағы бар әйелдердің салмағы орта есеппен 1,5 кг, ал артық дене салмағы 0,8 кг артады. Бала белсенді түрде өсуде, ал анасының аналығы ұлғаюда.
Қызық
Қазіргі уақытта толық туылған нәрестенің дене салмағы орта есеппен 3200-3400 грамм, ұл – 3400-3500 грамм. Жаңа туған нәрестенің өсуі орта есеппен 45-тен 54 см-ге дейін өзгереді. Баланың дене салмағына ата-аналардың дене құрылымы, салмағы мен бойы, өмір салты, жаман әдеттер әсер етеді
Жүктіліктің 13 аптасы: ұрыққа не болып жатыр
Бірінші триместрдің соңында баланың салмағы 20-40 граммға дейін, оның биіктігі шамамен 5,6 – 6,5 см–ге дейін . Ұрық белсенді дамиды, денесі пропорционалды болады. Бұл уақытта сүт тістерінің бастамалары қалыптасады, бұлшықет жүйесі дамиды және күшейтіледі. 12-13 аптада әйел жыныс мүшелері дамиды: жатыр, жатыр мойны, қынап, жыныс еріндері дамиды. Сондай-ақ, осы уақытта ерлердің жыныс мүшелері дамиды[4].
Маңызды
Нәрестеде алғашқы сүт тістерінің бастамалары қалыптасатындықтан, 13-ші аптада рационға қышқыл сүт өнімдері, ірімшіктер, бұршақтар, құрғақ жемістер (курага, мысалы), жаңғақтар сияқты кальцийге бай өнімдерді қосу маңызды.
Қызық
13-ші аптада сәби дыбыстарға, жарыққа сезімтал болады. Дауыстық байламдар дамуда. Бұл кезеңде сіз баламен сөйлесе аласыз, жағымды музыка қойып, кітап оқи аласыз.
Жүктіліктің бірінші триместрінің соңында әдетте жан тепе-теңдігі қалпына келеді. Ағза гормоналды қайта құруға бейімделеді және көңіл-күйдің ауытқуын тегістейді. Мүмкіндігінше таза ауада көбірек уақыт өткізіңіз, демалыңыз және жағымды эмоция алуға тырысыңыз.
- А. В. Проноза, В. Т. Долгих, С. С. Степанов, Г. В. Степанова, О. В. Коржук, Т. Ю. Садовникова, Н. Н. Минаева, О. П. Мартыненко. Неспецифическая терапия токсикоза первого триместра беременности. УДК 616 — 099 - 08. С. 247.
- В. Н. Покусаева, Е. А. Трошина, Е. Н. Никифоровская, А. С. Вахрушина. Роль жирового компонента в гестационном увеличении массы тела. DOI: 10.14341/OMET2013416-20. С. 17, 19.
- https://minzdravao.ru/site-page/novorozhdennyy-rebenok
- С. Ю. Виноградов, С. В. Диндяев, Е. Е. Виноградова. Основы морфогенеза внутриутробного развития человека (Материалы к изучению медицинской эмбриологии и перинатологии) Учебно-методическое пособие для студентов медицинских вузов и интернов-неонатологов. Иваново 211. С. 18.
- В.И. Дуда. Акушерство. Минск 2013. С. 64.
- С. Ю. Виноградов, С. В. Диндяев, Е. Е. Виноградова. Основы морфогенеза внутриутробного развития человека (Материалы к изучению медицинской эмбриологии и перинатологии) Учебно-методическое пособие для студентов медицинских вузов и интернов-неонатологов. Иваново 211. С. 18.
